Akty notarialne zalicza się do naczelnych dokumentów urzędowych, dzięki którym starannie zostaje wyznaczona czynność prawna. Tworzy się je wtedy, gdy niewątpliwie domagają się tego kodeksy prawne lub jeżeli dwie osoby przedstawiają taką wolę. Od rzeczonych dwóch czynników zależy sama struktura określonego aktu notarialnego, która może być zdeterminowana w paru przypadkach:
W formie dokumentu notarialnego mogą być napisane także testamenty – a mianowicie rozporządzania majątkiem przed śmiercią, wszak nie jest to bezwarunkowo egzekwowane przez przepisy prawa – za wyjątkiem art. 73 par. 2 k.c. Testamenty są nieważne, jeśli Spadkodawcy właściwie nie są w stanie w racjonalny sposób określić swojej woli albo przedsięwziąć decyzji oraz swobodnie wyrazić woli. Dzieje się tak także, kiedy występują wątpliwości, żeby Następcy utworzyli testament danej treści albo zarządzili swoim dobytkiem pod wpływem groźby. Oryginały wszystkich dokumentów notarialnych pozostają w w biurze notariusza i tam muszą być chronione. Stronom i pozostałym uprawnionym osobom notariusz wydaje wypisy, które mają taką samą skuteczność prawną jak oryginał. Wypis aktu notarialnego musi być całkowitym odwzorowaniem oryginału. Notariusz zabezpiecza go pieczęcią oraz własnoręcznym podpisem. Wypis, którego liczba arkuszy jest większa niż jeden, musi spełniać następujące wymogi:
Każda pobierana przez notariusza odpłatność jest wyznaczana przez właściwe ustawy: Ustawę z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych, Ustawę o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 roku, Ustawę z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach i opłatach sądowych w sprawach cywilnych i – Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Stąd notariusz nie może przyjmować zawyżonej kwoty od Klientów, gdyż jest funkcjonariuszem publicznym oraz każdorazowo musi działać na rzecz bezpieczeństwa obrotu prawnego. Do jego podstawowych czynności ustawodawczych należy tworzenie aktów notarialnych, poświadczeń dziedziczenia, świadectw (daty okazania dokumentu, zgodności odpisu, wyciągu bądź kopii z przedłożonym dokumentem, własnoręczności podpisu, pozostawania osoby przy życiu bądź w opisanym miejscu), rejestrowanie raportów (przykładowo. spółek), wręczanie oświadczeń, zabieranie do magazynowania papierów wartościowych, dokumentów i pieniędzy, sporządzanie wypisów, odpisów oraz wyciągów np. testamentów, sporządzanie protestów weksli oraz czeków, tworzenie wzorów aktów, oświadczeń oraz innych dokumentów. Opłaty notarialne można rozbić na: taksę notarialną, opłaty sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych oraz podatek od spadków i darowizn.
Taksa notarialna to podstawa, a mianowicie wartość przedmiotu czynności prawnej oraz procent od nadwyżki. Innymi słowy, maksymalna wysokość opłaty, którą dostaje notariusz za przeprowadzenie dokładnej czynności prawnej. Dla wartości przedmiotu czynności notarialnej do 3.000 zł wynosi ona 100 zł, ponad 3.000 do 10.000 zł – 100 zł plus 3% nadwyżki ponad 3.000 zł, powyżej 10.000 zł do 30.000 zł – 310 zł i 2% nadwyżki ponad 10.000 zł, powyżej 30.000 zł do 60.000 zł – 710 zł plus 1% nadwyżki powyżej 30.000 zł, ponad 60.000 zł do 1.000.000 – 1.010 zł oraz 0,4% nadwyżki powyżej 60.000 zł, powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4.770zł i 0,2% nadwyżki powyżej 1.000.000 zł, wyżej niż 2.000.000 zł – 6.770 zł oraz 0,25% nadwyżki powyżej 2.000.000 zł (z zastrzeżeniem, że nie będzie to więcej aniżeli 10.000 zł, a w przypadku czynności przeprowadzanych w I grupie podatkowej, w rozumieniu ustawy o podatku od spadku i darowizn, nie więcej niż 7.500 zł). Dokładny cennik pozostałych stawek notarialnych – wielkości należności sądowych, podatku od spadków i darowizn i wielkość podatku od czynności cywilnoprawnych – można znaleźć pod odnośnikiem: Kancelaria notarialna Toruń